30 oktober 2014
Programmabegroting 2015-2018
Voorzitter,
Voor ons ligt een sluitende programmabegroting 2015-2018 en dat is een compliment waard aan ieder die hieraan meegewerkt heeft. Mede door de nieuwe opzet is het een overzichtelijk geheel geworden.
De programmabegroting hakt er behoorlijk in. De Stadskoerier kopte vorige week: ‘’Gemeenteraad moet gaan beslissen over pittige bezuinigingen in Zwartewaterland’’, en zo voelt het ook.
Ruim 10% OZB verhoging, 2 ton bezuinigingen op zwembaden, bezuinigingen Jeugd- en Jongerenwerk, Kinderopvang en peuterspeelzalen.
Wie wat dieper afdaalt in de programmabegroting zal constateren dat er iets móet gebeuren. We hebben te maken met: slinkende reserves, dalende inkomsten en een oplopende schuldenlast.
De SGP heeft bij de behandeling van het coalitieakkoord aangegeven dat onze reserves als sneeuw voor de zon verdwijnen. Wie nog wat dieper de afdaalt in de begroting en het verloop van de reserves voor de komende jaren bestudeert zal opmerken dat de reserves halveren. Van 20 mln. in 2014 naar 10 mln. in 2019 terwijl dit in 2008 nog 30 mln. was.
Andere feiten zijn:
- De schuldenlast is opgelopen tot 78 mln. dit was 55 mln. in 2008.
- De VNG hanteert een verhoudingsindex schuldpositie van 130%. Zwartewaterland zit op 171%. In 2008 was dit onder de 130%, namelijk 113%
- Het solvabiliteitspercentage zal komende jaren naar verwachting onder 20 procent uitkomen. De vuistregel is boven de 20%.
- Vaste activa is gestegen naar 105 mln. dit was 88 mln. in 2008.
Voorzitter,
Mijn fractie kijkt vanuit deze context naar de begroting. De SGP is hier dan ook helder over: “niet doorschuiven en op laten lopen tot Zwartewaterland een Artikel 12 status krijgt van de provincie, maar nú ingrijpen’’.
Mijn fractie zal alles op alles zetten om financieel gezond te worden, en dat is geen gemakkelijke opgave.
Bij de behandeling van de Zomernota, vorige maand, hebben wij opgeroepen om met een stevig pakket aan maatregelen te komen om onze gemeente structureel financieel gezonder te krijgen. Dit betekent niet alleen een begroting sluitend te krijgen, maar wat de SGP betreft ook inzetten op vermindering van de schuldenlast. Deze maatregelen liggen nu voor ons en deze tekenen dat de rek er inmiddels echt wel uit is. Er zullen lastige keuzes gemaakt moeten worden.
Eén van de maatregelen is het activeren van investeringen. Dit vindt de SGP een goed voorstel. Op deze wijze zal algemene reserve iets stijgen. Dit is een stapje in de goede richting. En wat mijn fractie betreft vloeien alle overschotten, ook van de bestemmingsreserves terug naar de algemene reserve. Geen zogenaamde potjes met overschotten meer.
Voorzitter,
Dan de voorgestelde OZB-verhoging. Helaas moet er voor €200.000,- gerepareerd worden vanwege een waardedaling in 2014. Daarnaast wordt voorgesteld om de OZB te verhogen. De SGP heeft altijd terughoudendheid betracht bij belastingverhogingen. Gezien de nijpende situatie kan de SGP begrip opbrengen voor deze verhoging.
Verder worden er bezuinigingen op de zwembaden, Jeugd- en jongerenwerk en de kinderopvang en peuterspeelzalen voorgesteld. Met name de zwembaden moeten het vanaf 2016 het met behoorlijk minder doen. Dit heeft impact op de samenleving en het zou naïef zijn om te denken dat dit geen consequenties heeft.
Ook deze bezuiniging tekent onze financiële situatie en wordt als noodzakelijk gezien. Het verstrekken van de huidige subsidie is niet vol te houden.
Voorzitter,
We staan aan de vooravond van de invoering van de grote decentralisaties. Per 1 januari 2015 gaat er nogal wat veranderen. Niemand weet hoe dit in de toekomst gaat verlopen en hoe het financieel uit gaat pakken. Wat we wel weten, is dat de overheid en de samenleving zullen veranderen. Bezuinigingen komen hard aan in de samenleving en er zal meer gevraagd worden van de burger. Het biedt echter ook kansen. Zwartewaterland is financieel gezien zwak, maar sociaal sterk en daar mogen we gebruik van maken. Laten we gezamenlijk de financiële uitdaging aangaan.
Samenvattend: 2015 wordt een spannend jaar.
Deze programmabegroting is wat de SGP betreft een goede stap in de juiste richting: niet de schulden op laten lopen, maar de leningenportefeuille afbouwen. Dit vraagt om offers, zoals de voorgestelde pijnlijke maatregelen.
We zijn er echter nog niet. Ook met deze maatregelen blijft onze begroting fragiel. De marges zijn smal. Het college schrijft in de aanbiedingsbrief dat er zeer scherp aan de wind gezeild moet gaan worden, zowel door de raad als het college. Koersvast wat de SGP betreft.
Komende jaren zullen we iedere cent om moeten draaien en er zullen vele moeilijke afwegingen gemaakt moeten worden. De SGP hoopt dit te doen met de woorden die op het dak van de Veldschuur staan: “Bid en Werk”. Deze beide zaken zijn nodig om een echt sterker Zwartewaterland te krijgen in allerlei opzichten. Wij wensen het college, de collega’s raadsleden, het ambtelijk apparaat en alle inwoners alle goeds toe in alles wat komen gaat.
Namens de SGP-fractie Zwartewaterland
Maarten Slingerland